KÜÇÜK DOKUNUŞLAR BÜYÜK DEĞİŞİKLİKLER
KÜÇÜK DOKUNUŞLAR BÜYÜK DEĞİŞİKLİKLER
Bir yapbozun parçaları gibi iç içe geçmiş hayat yolculuğunda uğradığımız duraklardan biri de eğitim durağıdır. Bu duraktaki yolculuğumuz okul öncesi dönemden başlar üniversite son sınıfa kadar hatta devamını düşünenler için daha da uzar gider. Yaşantılarımız boyunca birden çok kişi ile farklı ortamlarda çeşitli tecrübelere şahit oluruz. Kimi renkli gözlü uzun boylu kimi bedensel engelli kimi zihinsel engelli… Bizi bu farklılıklar ile buluşturan kaynaştırmanın ta kendisidir.
Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitim ve öğretimlerini bütün kademelerde akranları ile birlikte sürdürme esasına dayanan, destek hizmetlerinin sağlandığı özel eğitim uygulamalarının tamamına kaynaştırma denir. Kaynaştırma eğitiminin temel amacı bireyin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerini en iyi şekilde kullanmasını sağlayarak içinde yaşadığı topluma uyum becerileri kazandırmaktır. Bu amaç doğrultusunda hareket edilirken eğitim kademelerinde başlangıç okul öncesi eğitimdir.
Okul öncesi kaynaştırma eğitimi bireyin akranları ile birlikte sadece fiziksel olarak değil akademik, sosyal ve duygusal düzeyde de bütünlük oluşturmasına olanak sağlar. Kaliteli bir okul öncesi kaynaştırma eğitimi için hem süreç hem de yapı olarak çeşitli değişkenlere ihtiyaç vardır. Değişkenler okul öncesi kaynaştırma eğitimine erişim, katılım ve destek bileşenleri ile şekillenir. Bu bileşenlerin bir araya getirilmesinde ve sağlıklı şekilde yürütülmesinde hiç kuşkusuz en önemli paydaşların başında öğretmenler gelmektedir.
Öğretmenlerin başarılı bir okul öncesi kaynaştırma eğitimi verebilmeleri için sahip olmaları gereken çeşitli yeterlilikler vardır. Bu yeterliklerden biri de uyarlama yapabilmektir. Her ne kadar ilk okunuşta özel gereksinimli bireyi çağrıştırsa da normal gelişim gösteren bireylerin eğitimi içinde son derece önemlidir. Farklı kaynaklarda çeşitli şekillerde tanımlansa da uyarlama kısacası birbirinden farklı gereksinimleri ve öğrenme özellikleri olan çocukların sınıf ortamlarında, öğrenme içeriklerinde ve süreçlerinde, kullanılan materyallerde değişiklikler yapılarak aktif katılımlarını sağlayan uygulamaların tamamıdır.
Uyarlamalar genel olarak ortam, materyal ve etkinlik uyarlamaları olarak karşımıza çıkmaktadır. Makas, kalem, fırça gibi araç gereçleri kullanmakta zorlanan bireyler için tutmayı kolaylaştırıcı bantlar yapıştırmak ya da silikonlar kullanmak materyal uyarlamasına örnek olarak verilebilirken öğrencilerin etkinliklerini yapacağı masa ve sandalyelere, kişisel eşyalarını koymak için kullanacakları dolaplara kendi resimlerini ya da sembollerini görebilecekleri şekilde koyarak hatırlamalarına olanak sağlamakta ortam uyarlamasına bir örnek olabilir. Etkinlik uyarlamalarına geldiğimizde ise öğrenme içeriğini, öğrenme sürecini ve değerlendirmeyi içine alacak şekilde ele almak gerekir. Bir etkinlikte peşi sıra yapılması gereken işler var ise çocuklara bunları anlatan resimler hazırlamak öğrenme içeriği için, yavaş hareket eden çocuklar için etkinliği ya da çalışmayı tamamlaması için ek süre vermek ise öğrenme sürecinde yapılabilecek uyarlamalara birer örnektir. Değerlendirme sürecinde ise ifade edici dil becerilerinde sınırlılıklar olan çocuklar için öğretim sonu değerlendirme yapılırken soru-cevap yerine resimler ile gösterme yöntemi tercih edilmesi bu aşamada yer alabilecek uyarlamalara örnek olarak verilebilir. Tüm bu uyarlamaların çocuklarla etkileşim içinde, planlı, gereksinimi olan tüm çocukları desteklemeye yönelik ve veriye dayalı olarak uygulanması çalışmalara değer katacaktır. Yaratıcı, eğlenceli, lider, tutarlı, çözüm odaklı, sevecen ve daha sayamadığımız bir sürü güzelliğe sahip olan okul öncesinde çalışan tüm öğretmenlerimizin ellerinden küçük dokunuşlar ile çocukların gelişimlerini ilerletmeye yönelik büyük değişikliklere yol alabilmek dileği ile sevgilerle...
ZEHRA ŞEYMA TELLİ
ÖZEL EĞİTİM ALAN ÖĞRETMENİ
